De Rol van Woordkennis in Begrijpend Lezen: Een Theoretisch Kader

Het begrijpen van geschreven tekst is een complexe vaardigheid die verschillende cognitieve processen vereist. Onderzoek door Charles Perfetti en Joseph Stafura (2014) richt zich op de centrale rol van woordkennis in begrijpend lezen en hoe verschillende niveaus van leesvaardigheid ontstaan. Deze blog bespreekt de bevindingen en biedt praktische tips voor ouders en leerkrachten om de leesvaardigheden van kinderen te verbeteren.

Onderzoeksbevindingen

Het onderzoek introduceert een breed theoretisch kader, het Reading Systems Framework, dat de verschillende componenten van leesbegrip integreert. Enkele belangrijke bevindingen zijn:

1. Woordkennis als Centraal Punt: Woordkennis, inclusief zowel de vorm als de betekenis van woorden, is cruciaal voor leesbegrip. Hoge kwaliteit van woordkennis stelt lezers in staat om woorden snel te identificeren en te integreren in de context van de tekst.
2. Interactie van Processen: Begrijpend lezen omvat een interactie tussen verschillende processen zoals decoderen, woordidentificatie, zinsstructuur, inferenties maken en monitoring van het begrip.
3. Lexicale Kwaliteit Hypothese: De kwaliteit van lexicale representaties (woordvormen en betekenissen) beïnvloedt het leesbegrip sterk. Zwakkere lezers hebben vaak minder gedetailleerde lexicale kennis, wat hun vermogen om woorden snel en nauwkeurig te integreren in de tekst belemmert.

Toepassing voor Ouders en Leerkrachten

Op basis van deze bevindingen kunnen ouders en leerkrachten verschillende strategieën toepassen om de leesvaardigheden van kinderen te verbeteren:

1. Woordenschatontwikkeling: Focus op het uitbreiden van de woordenschat van kinderen door middel van spelletjes, woordenschatkaarten en gesprekken over boeken en verhalen. Een rijke woordenschat helpt kinderen om nieuwe woorden sneller te herkennen en te begrijpen.

2. Oefeningen voor Woordidentificatie: Stimuleer activiteiten die de snelheid en nauwkeurigheid van woordidentificatie verbeteren. Dit kan door middel van herhaalde leesactiviteiten, het oefenen van woordenlijsten en het gebruik van flashcards.

3. Begrijpend Lezen Strategieën: Onderwijs expliciete leesstrategieën zoals het maken van inferenties, samenvatten en het stellen van vragen. Deze strategieën helpen kinderen om actief betrokken te zijn bij de tekst en hun begrip te verbeteren.

4. Interactie van Woord en Tekst: Help kinderen om woorden in de context van zinnen en teksten te begrijpen. Gebruik oefeningen waarbij kinderen zinnen moeten aanvullen of verhalen moeten herschrijven om de samenhang en het begrip te versterken.

Conclusie

Het onderzoek van Perfetti en Stafura benadrukt het belang van woordkennis in het begrijpend lezen. Door gerichte woordenschatontwikkeling, oefeningen voor woordidentificatie en het onderwijzen van leesstrategieën kunnen ouders en leerkrachten een significante impact hebben op de leesvaardigheden van kinderen. Dit helpt niet alleen bij het verbeteren van hun tekstbegrip, maar ook bij het bevorderen van hun algehele academische succes.

Bronvermelding

Perfetti, C., & Stafura, J. (2014). Word Knowledge in a Theory of Reading Comprehension. Scientific Studies of Reading, 18(1), 22-37.