Begrijpend lezen is een essentiële vaardigheid voor kinderen in de basisschoolleeftijd. Het onderzoek van Riitta Kinnunen en Marja Vauras heeft aangetoond dat het monitoren van leesbegrip en strategische training een cruciale rol spelen in het verbeteren van deze vaardigheid, vooral bij laag presterende leerlingen. In deze blog bespreken we de bevindingen van dit onderzoek en hoe ouders en leerkrachten deze inzichten kunnen toepassen om de leesvaardigheden van kinderen te bevorderen.
Wat is Begripsmonitoring?
Begripsmonitoring verwijst naar de metacognitieve processen waarmee lezers hun eigen begrip evalueren en reguleren tijdens het lezen. Dit omvat het herkennen van problemen in de tekst, het controleren van het eigen begrip en het ondernemen van corrigerende acties wanneer er fouten worden gedetecteerd.
Onderzoeksbevindingen
Het onderzoek, uitgevoerd met vierdeklassers, richtte zich op het verschil in begrijpend lezen tussen hoog- en laagpresterende leerlingen en de impact van strategische training op laagpresterende leerlingen. Enkele belangrijke bevindingen zijn:
- Verbetering door Monitoring: Hoogpresterende leerlingen vertoonden een beter begrip en meer geavanceerde monitoringstrategieën dan laagpresterende leerlingen. Ze besteedden meer tijd aan het lezen van problematische zinnen en maakten meer terugblikken.
- Effect van Training: Strategische training verbeterde de monitoringvaardigheden en het tekstbegrip van laagpresterende leerlingen significant. Deze leerlingen leerden beter omgaan met tekstobstakels en konden hun begrip verbeteren door gerichte training.
- Verband tussen Monitoring en Begrip: Er was een duidelijke correlatie tussen het niveau van begrijpend lezen en de effectiviteit van de monitoringstrategieën. Leerlingen die beter in staat waren om inconsistenties in de tekst te herkennen, presteerden beter in begrijpend lezen.
Toepassing voor Ouders en Leerkrachten
Op basis van deze bevindingen zijn er verschillende manieren waarop ouders en leerkrachten de leesvaardigheden van kinderen kunnen verbeteren:
- Gerichte Training: Implementeer strategische training in de dagelijkse leesactiviteiten. Leer kinderen hoe ze hun eigen begrip kunnen controleren en corrigeren door middel van expliciete instructie en oefening.
- Gebruik van Metacognitieve Strategieën: Moedig kinderen aan om vragen te stellen tijdens het lezen en om actief op zoek te gaan naar antwoorden. Dit helpt hen om bewuster te lezen en hun begrip te verbeteren.
- Feedback en Reflectie: Geef regelmatige feedback op de leesprestaties van kinderen en moedig hen aan om na te denken over hun eigen leesproces. Bespreek samen de obstakels die ze tegenkomen en hoe ze deze kunnen overwinnen.
- Gebruik van Diverse Teksten: Gebruik verschillende soorten teksten en inhoud om kinderen uit te dagen en hun leesbegrip te verbeteren. Dit helpt hen om flexibelere en meer geavanceerde leesstrategieën te ontwikkelen.
Conclusie
Het onderzoek van Kinnunen en Vauras benadrukt het belang van begripsmonitoring en strategische training voor het verbeteren van begrijpend lezen bij kinderen. Door deze strategieën toe te passen, kunnen ouders en leerkrachten kinderen helpen om hun leesvaardigheden te verbeteren en hen beter voor te bereiden op academisch succes.
Bronvermelding
Kinnunen, R., & Vauras, M. (1995). Comprehension Monitoring and the Level of Comprehension in High- and Low-Achieving Primary School Children’s Reading. Learning and Instruction, 5(2), 143-165