Ontdek de Laatste Onderwijs Inzichten op het Leermaatje Blog

Expliciete Instructie in Begrijpend Lezen in de Basisschool: Het Gebruik van Leesstrategieën door Leerkrachten

Geschreven door Laura van der Mark | 19-6-24 13:37

Het onderwijzen van begrijpend lezen is essentieel voor het succes van leerlingen in de basisschool. Onderzoek van Molly Ness (2011) richt zich op hoe vaak en welke leesstrategieën leerkrachten gebruiken in hun klassen.

In deze blog bespreken we de bevindingen en bieden we praktische tips voor ouders en leerkrachten om de leesvaardigheid van kinderen te verbeteren.

 

Onderzoeksbevindingen

Het onderzoek van Ness omvatte 3000 minuten observatie in 20 klassen van de eerste tot en met de vijfde graad. Enkele belangrijke bevindingen zijn:

  1. Frequentie van Begrijpend Lezen Instructie: Slechts 25% van de onderwijstijd werd besteed aan expliciete instructie in begrijpend lezen. De meeste tijd werd besteed in de vierde klas, terwijl de derde klas de minste tijd ontving.
  2. Meest Gebruikte Strategieën: De meest gebruikte leesstrategieën waren vraag-antwoord, samenvatten en voorspellen/activeren van voorkennis. Deze strategieën helpen leerlingen om actief met de tekst om te gaan en hun begrip te verbeteren.
  3. Implicaties voor Professionele Ontwikkeling: Het onderzoek benadrukt de noodzaak voor verdere professionele ontwikkeling en training voor leerkrachten om effectieve strategieën voor begrijpend lezen te implementeren.

Toepassing voor Ouders en Leerkrachten

Op basis van deze bevindingen kunnen ouders en leerkrachten verschillende strategieën toepassen om de leesvaardigheden van kinderen te verbeteren:

  1. Expliciete Strategie-instructie: Leerkrachten moeten expliciete instructie geven in leesstrategieën, zoals het stellen van vragen, samenvatten en het activeren van voorkennis. Dit kan door middel van modelleren, begeleide oefening en geleidelijke overdracht van verantwoordelijkheid naar de leerling.
  2. Diversiteit in Strategieën: Leerkrachten moeten een breed scala aan leesstrategieën gebruiken om leerlingen te helpen hun leesvaardigheden te ontwikkelen. Dit omvat het gebruik van grafische voorstellingen, tekststructuren en vocabulaire instructie.
  3. Professionele Ontwikkeling: Scholen moeten investeren in de professionele ontwikkeling van leerkrachten om hen te ondersteunen bij het leren en implementeren van effectieve leesstrategieën.

Conclusie

Het onderzoek van Ness toont aan dat expliciete instructie in leesstrategieën essentieel is voor het verbeteren van begrijpend lezen bij basisschoolleerlingen. Door het integreren van diverse en effectieve strategieën in het leesonderwijs, kunnen ouders en leerkrachten een significante impact hebben op de leesvaardigheden en het academische succes van kinderen.

Bronvermelding

Ness, M. (2011). Explicit Reading Comprehension Instruction in Elementary Classrooms: Teacher Use of Reading Comprehension Strategies. Journal of Research in Childhood Education, 25(1), 98-117