De Rol van Achtergrondkennis bij Begrijpend Lezen

Begrijpend lezen is een complexe vaardigheid die afhankelijk is van verschillende factoren, waaronder achtergrondkennis. Dit wetenschappelijk onderzoek toont aan dat achtergrondkennis een cruciale rol speelt bij het begrijpen van teksten. In deze blog bespreken we de bevindingen van dit onderzoek en hoe ouders en leerkrachten deze inzichten kunnen toepassen om de leesvaardigheden van kinderen te verbeteren.

Het Belang van Achtergrondkennis

Achtergrondkennis verwijst naar de informatie en ervaringen die een lezer al bezit voordat hij of zij een tekst leest. Dit kan variëren van algemene wereldkennis tot specifieke kennis over een bepaald onderwerp. Het hebben van relevante achtergrondkennis kan lezers helpen om nieuwe informatie beter te begrijpen en te integreren.

Onderzoeksbevindingen

Het onderzoek uitgevoerd door Reid Smith, Pamela Snow, Tanya Serry en Lorraine Hammond biedt een uitgebreide analyse van de invloed van achtergrondkennis op begrijpend lezen. Enkele belangrijke bevindingen zijn:

1. Verbeterd Begrijpen van Teksten: Kinderen met hogere niveaus van achtergrondkennis begrijpen teksten beter, omdat ze in staat zijn om nieuwe informatie te koppelen aan wat ze al weten.
2. Differentiële Invloeden: Achtergrondkennis heeft verschillende effecten op sterkere en zwakkere lezers. Zwakkere lezers profiteren meer van teksten met hoge cohesie, terwijl sterkere lezers baat hebben bij minder gestructureerde teksten die hen uitdagen om actief na te denken.
3. Invloed van Misconcepties: Misconcepties of foutieve kennis kunnen het leesbegrip belemmeren. Het corrigeren van deze misconcepties is essentieel voor het verbeteren van leesvaardigheden.

Toepassing voor Ouders en Leerkrachten

Op basis van deze bevindingen zijn er verschillende manieren waarop ouders en leerkrachten de leesvaardigheden van kinderen kunnen verbeteren:

1. Rijke Leesomgeving: Zorg voor een rijke leesomgeving waarin kinderen worden blootgesteld aan diverse teksten en onderwerpen. Dit helpt bij het opbouwen van een brede basis van achtergrondkennis.
2. Gerichte Instructie: Geef gerichte instructie die zich richt op het opbouwen van achtergrondkennis vóór het lezen van een nieuwe tekst. Dit kan door middel van discussies, video’s of gerichte leesopdrachten.
3. Misconcepties Aanpakken: Werk actief aan het identificeren en corrigeren van misconcepties bij kinderen. Dit kan door middel van vragen en gesprekken over de tekst.
4. Gebruik van Cohesieve Teksten: Voor zwakkere lezers kunnen teksten met een hoge mate van cohesie (duidelijke verbanden tussen zinnen en alinea's) helpen om het begrip te verbeteren.

Conclusie

Achtergrondkennis speelt een cruciale rol bij het begrijpend lezen. Door te investeren in het opbouwen van relevante kennis en het aanpakken van misconcepties, kunnen ouders en leerkrachten de leesvaardigheden van kinderen aanzienlijk verbeteren. Het onderzoek van Smith et al. benadrukt het belang van een gerichte en systematische aanpak om kinderen te helpen hun volledige potentieel te bereiken in begrijpend lezen.

Bronvermelding

Smith, R., Snow, P., Serry, T., & Hammond, L. (2021). The Role of Background Knowledge in Reading Comprehension: A Critical Review. Reading Psychology, 42(3), 214-240